Güvenlik kapı tipi metal dedektörü alımında yapılan yanlışlar

Ülkemiz güvenlik kapı tipi metal dedektörü için en önemli pazarlardan bir tanesidir. Buraya dünyanın en önemli ülkelerinden Amerika, İtalya ve Uzak Doğu gibi benzeri yerlerden ithalat yapılıp, birçok cihaz getirilip pazara sunulmaktadır. Bir de ülkemizde bu işin en iyi cihazlarından bir tanesi Elektral tarafından üretilmektedir. İhale teknik otoriteleri genellikle konuya uzak oldukları için ihale şartnameleri hazırlamakta bir takım problemler yaşanmaktadır.

Uluslararası standartlar

Bu konuda en gelişmiş idareler Emniyet Genel Müdürlüğü, Milli Savunma Bakanlığı, Devlet Hava Meydanları, Jandarma, Maliye Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı gibi kurumlardır. Bu kurumlarda işin ehli kişiler –genellikle mühendisler- cihazları araştırarak, eski kapı tipi metal dedektörü şartnamelerine bakarak ve güncel gelişmeleri takip ederek en uygun şartnameleri oluşturmaktadırlar. Burada özellikle uluslararası standartlar dikkate alınmaktadır. Uluslararası standartlar da özellikle ikiye ayrılmaktadır. Birincisi Avrupa kıtası ikincisi Amerika kıtasıdır. Avrupa kıtasında bu işin en önemlisi European Civil Aviation Conference (ECAC) oluşumudur.  ECAC’a bağlı yaklaşık 50 tane ülke vardır.

kapı tipi metal dedektörü

kapı tipi metal dedektörü

ECAC kapsamında havalimanlarında bu 50 ülke tarafından kapı tipi metal dedektörü kullanımı öngörülmektedir. ECAC’a üye olan -Türkiye’de bu 50 ülke arasındadır- ülkeler bu standartları kendisine hedef almaktadır. İkinci grup olan Amerika kıtasında ise iki ayrı standart mevcuttur. Bunlardan en önemlisi NIJ denilen National Institute of Justice yani Amerikan Adalet Bakanlığının oluşturduğu standarttır. Amerikan Adalet Bakanlığı çok uzun yıllardır çeşitli revizyonlarla bu standardı geliştirmiştir. Bir de ülkemizdeki Devlet Malzeme Ofisinin Amerika’daki eş değeri olan Transportation Security Administration (TSA) denilen bir kurum vardır.

Bu kurum da en uygun fiyata kapı tipi metal dedektörü almak için firmalarla alım sözleşmeleri yapmaktadır. Kapı tipi metal dedektörü fiyatlarını en uygun şekilde sabitlemektedir. Ülkemizde Amerika’dan ithalat yapan bazı firmalar bu alım sözleşmesini sanki bir belgeymiş gibi otoritelere göstermektedir. İhale otoritelerine “TSA belgesi” demektedir ve olmayan bir belge/testi bir gereklilik gibi gösterip amacın sadece Amerikan malın alımını sağlamaktır. Amerika’daki Adalet Bakanlığı, daha önceleri NILECJ dediğimiz daha alt segment standart uygularken son yıllarda sadece NIJ diyerek hatta son versiyonu NIJ 0601.02 kapı detektörleri için,  NIJ 0602.02 el detektörleri için  güncel standartlar oluşturmuştur ve revizeleri de yoldadır.

Türkiye’nin üyeliği

Türkiye olarak bizi ilgilendiren ve üye olduğumuz kısım Avrupa Sivil Havacılık (ECAC) esaslarıdır. Avrupa’daki standartlarda çok yakın biz zamanda revize olmaktadır ve bu standartlar ülkelerin kendi sivil havacılık genel müdürlüğü ekipleri tarafından kontrol edilip onaylanır. Türkiye’de havalimanlarına bir detektör alacaksanız bunu ya Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ya da Devlet Hava Meydanları ECAC standartlarını dikkate alarak test etmekte ve alımını onaylamaktadır.

Bu test prosedürleri herhangi bir alet-edevat ya da laboratuvar gerektirmemektedir. Son derece basit 1/0, evet/hayır mantığı ile yapılan bu testlerde ülkemizde Devlet Hava Meydanları, Emniyet, Türk Standartları Enstitüsü ve hatta Kamu Üniversiteleri dahi bunu çok rahatlıklar kararını verip, ECAC uygunluğunu sağlayabilmektedir. Başlığı ihalede yapılan yanlışlıklar diye açmıştık. 10-15 sene öncesinde maalesef ülkemizde Amerika’da bulunan TSA’nın (Türkiye’de DMO- devlet malzeme ofisi karşılığı kurum) bir alım sözleşmesi yapması, ülkemizde “belge” olarak nitelendirilmiştir. Bazı ihale otoriteleri de “TSA belgesi” sormuşlardır. Bu çok büyük bir yanlıştı ve bu yanlış kısa sürede Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından anlaşıldı ve şartnamelerden TSA belgesi deyimi çıkartıldı. 2017 yılında maalesef Devlet Hava Meydanları İşletmesi yepyeni bir hata ile karşımızdadır. Şartnamesine “ECAC ve STAC belgesi” deyimini koymuştur.

 

kapı tipi metal dedektörü yanlışları

kapı tipi metal dedektörü yanlışları

ECAC & STAC ayrımı

ECAC, Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi ve bununla beraber yaklaşık 50 ülkenin beraber toplantılar yaparak doğru yöntem ve standartları oluşturan bir organizasyon. STAC ise Fransa’daki havaalanı otoritesi yani aynı Türkiye’deki Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne bağlı çalışan Devlet Hava Meydanları İşletmesi(DHMİ) veya Almanya’daki havalimanı işletmesi(BMVI) gibi yani ECAC’ın altında bulunan bir kurum STAC.

Devlet Hava Meydanları şartnamesinde “ECAC ve STAC uygunluğu” diyor. ECAC, STAC’ı kapsarken siz hem ECAC hem de STAC belgesi isterseniz bu iş yanlışa doğru sürüklenir. Burada amaç en üst standardı sağlamak ise doğru olan sadece ECAC belgesi uygunluğu ve belgesi olmalıdır. Şayet siz yine de Fransa’nın bu konudaki görüşünü istiyorsanız bu konudaki şartnamede ECAC ve STAC yerine “ECAC veya STAC uygunluğu” denmesi şartnamenin doğru olması adına zaruri bir işlemdir.

Maalesef otoriteler bu konularda büyük hatalar yapıyorlar. Bu konularda dünya standartlarını sağlayabilen 3 ya da 4 tane firma bulunmaktadır. Bunlar Mxxx, Gxxxx, Cxxxx, Thrusxxx ve bu firmaların bu hataların düzeltilmesi için rol oynamaları gerekiyor. Otoritelerimizin de dünyadaki kapı tipi metal dedektörü ve el dedektörü şartnamelerini yakından takip ederek bunları doğru şekilde ülkemize uyarlamaları icap ediyor. Aksi takdirde benzer işler sadece adrese teslim iş niteliği taşıyıp ülkemizin kaynaklarının heba olmasına sebebiyet verir.

You must be logged in to post a comment.